Skip to main content
sharethis

ธิติกมล สุขเย็น


 


ประชาไท—26 ก.ย.48       ศ.นพ.ประเวศ วะสี ชี้สังคมทุกวันนี้วิกฤติหนัก จะเดินต่อไปได้ชุมชนต้องเข้มแข็งครอบคลุมทุกพื้นที่ พร้อมเสนอแนวทางตั้งคณะกรรมการระดับจังหวัดและระดับชาติ แนะสร้างสถาบันสังคมใหม่ และสื่อต้องร่วมมือกับประชาชน


 


ศ.นพ.ประเวศ วะสี ปาฐกถาพิเศษเรื่อง "เครือข่ายชุมชนเข้มแข็งเต็มพื้นที่ พลังทางสังคมที่ต้องสร้าง" ในงานเวทีนโยบายสาธารณะ "นโยบายเพื่อสนับสนุนความเข้มแข็งของชุมชน" เมื่อวันที่ 26 กันยายน 2548 ณ ศูนย์ประชุมสถาบันวิจัยจุฬาภรณ์ ได้กล่าวในตอนต้นถึงวิกฤตการณ์ของโลกปัจจุบันทั้งในด้านอารยธรรม วัฒนธรรม บริโภคนิยมและเงินนิยม ซึ่งก่อให้เกิดความขัดแย้งรุนแรงและ ความเสื่อมเสียทางศีลธรรมทวีมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งยังชี้ว่าทางออกทางเดียวคือชุมชนต้องมีความเข้มแข็ง


 


ศ.นพ.ประเวศ กล่าวว่า "เมื่อสังคมตั้งคำถามว่าทำอย่างไรให้รวย นั่นหมายถึงความเสื่อมทรามมีมากขึ้น ทั้งการทำลายสิ่งแวดล้อม ขายผู้หญิง ค้าเด็ก ขี้โกงเอารัดเอาเปรียบ คอรัปชั่นทุกประเภทตั้งแต่หัวคิวไปจนถึงระดับนโยบาย จะเห็นได้ว่าทุนขนาดใหญ่เข้าไปแทรกซึมทุกอย่างโดยไม่คำนึงถึงศีลธรรม ขณะที่ทุกวันนี้สังคมอาศัยอำนาจเงินเป็นใหญ่"


 


ยิ่งไปกว่านั้น ศ.นพ.ประเวศ มองว่ากระแสความรุนแรงที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน ไม่มีสิ่งใดสามารถต้านทานได้นอกจากชุมชนที่เข้มแข็ง ด้วยการพัฒนาจิตใจให้ผู้คนเห็นแก่ตัวลดลงและเห็นแก่ส่วนรวมเพิ่มขึ้น ทั้งนี้เพื่อรักษาความสมดุลให้เป็นปกติสภาพ ทั้งยังต้องตระหนักว่าชุมชนมีสิทธิ 4 ประการ ได้แก่ การทำมาหากิน การใช้ทรัพยากรอย่างเป็นธรรมและยั่งยืน มีระบบการเงินของตนเอง และมีสิทธิในการสื่อสาร ทั้งยังจำเป็นต้องนำสิทธิเหล่านี้มาสร้างชุมชนให้เข้มแข็งเพื่อเติมเต็มทุกพื้นที่ในสังคม


 


"เราต้องสร้างโลกแห่งความเป็นธรรมและชุมชนเครือข่าย แต่ทุกวันนี้ชุมชนเข้มแข็งในพื้นที่ต่างๆ ยังมีอยู่อย่างกระจัดกระจาย ดังนั้นการสร้างชุมชนเข้มแข็งให้เต็มพื้นที่ต้องมีหลักสำคัญ คือต้องเอาพื้นที่จังหวัดเป็นตัวตั้ง และองค์กรต่างๆ ต้องรวมตัวและร่วมมือกันเพื่อพัฒนาทั้งจังหวัดในทุกส่วน ซึ่งจะส่งผลให้จังหวัดกลายเป็นมหาวิทยาลัยชีวิตแห่งการเรียนรู้ร่วมกันของทุกคนในที่สุด" ปราชญ์อาวุโส อธิบายพร้อมข้อเสนอ


 


สำหรับข้อเสนอลำดับต่อมา คือการตั้งคณะทำงานส่งเสริมความเข้มแข็งชุมชนในแต่ละจังหวัด ด้วยการประสานองค์ความรู้ที่มีอยู่แล้ว โดยเป็นการสำรวจเพื่อทำแผนที่ศักยภาพของจังหวัดเชื่อมโยงเป็นเครือข่ายเรียนรู้และเก็บรวบรวมข้อมูลซึ่งจะทำให้เกิดการขยายตัวต่อไป


 


นอกจากนี้ ศ.นพ.ประเวศ ยังเสนออีกว่า การส่งเสริมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้นั้นต้องขยายเครือข่าย ไปพร้อมๆ กับการพัฒนาด้านนโยบาย ซึ่งควรมีการจัดเวทีนโยบายชุมชนเข้มแข็งอย่างต่อเนื่อง และควรจัดใน 2 ระดับ ทั้งในระดับจังหวัดและในระดับชาติ


 


บุคคลดีเด่นของชาติสาขาการแพทย์ ปี 2528 กล่าวถึงการทำงานและการทำความเข้าใจชุมชนเข้มแข็งในระดับชาติว่า "คนเรามีกิเลสจริงแต่ไม่ใช่ด้านเดียว ทุกคนมีเมล็ดพันธุ์ความดีอยู่ในหัวใจด้วย ถ้ามัวแต่เสียเวลาในการบริหารกฎระเบียบก็จะไม่ได้ไปสัมพันธ์กับมนุษย์  ดังนั้นในส่วนกลางควรมีนโยบายหรือเสริมชุมชนเข้มแข็งด้วย โดยมีคณะทำงานส่งเสริมทำงานชุมชนเข้มแข็งเพื่อให้เกิดเวทีพัฒนานโยบายในระดับชาติ"


 


ทั้งนี้ ศ.นพ.ประเวศ กล่าวฝากทิ้งท้ายไว้ว่า "สื่อมวลชนบวกกับประชาชนจะเท่ากับสถาบันสังคม ซึ่งถ้ามีความเข้มแข็งแล้วจะทำให้ความชั่วลดน้อยถอยลง ความดีก็จะมีความเข้มแข็งมากขึ้น เราต้องช่วยให้ความดีเติบใหญ่มีเกียรติและศักดิ์ศรี กระบวนการประชาชนต้องเชื่อมโยงกับสื่อในการกระตุ้นสังคม เราเชื่อว่าความดีต้องมีมากกว่าความไม่ดี แต่ทุกวันนี้ความดีไม่มีพลัง จึงต้องอาศัยการรวมตัวจัดองค์กรร่วมกันทำสิ่งดีๆ ให้เกิดขึ้นในสังคม"

สแกน QR Code เพื่อร่วมบริจาคเงินให้กับประชาไท

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไท ได้ทุกช่องทาง Facebook, X/Twitter, Instagram, YouTube, TikTok หรือสั่งซื้อสินค้าประชาไท ได้ที่ https://shop.prachataistore.net