อัด ชาวกาตาลันควรรู้ความจริงได้แล้ว ที่ปรึกษาสภายุโรปชี้ ประชามติไม่ยุติธรรมเพราะรัฐบาลมาดริดไม่ยอมรับ ยกตัวอย่างประชามติสกอตแลนด์ที่สหราชอาณาจักรยอมรับ รองประธานฝ่ายบริหารอียูวอนกาตาลัน-มาดริดคุยกัน แต่ต้องเคารพประเทศสมาชิกอียูอื่นๆ ด้วย ทางการกาตาลัน ลั่น ประกาศเอกราชเร็วๆ นี้

ธง ลา เอสเตลาดา ของแคว้นกาตาลุญญา ที่มาภาพจาก commons.wikimedia.org

สืบเนื่องจากการลงคะแนนเสียงประชามติในแคว้นกาตาลุญญา ประเทศสเปน ว่าจะแยกตัวเป็นเอกราชหรือรวมอยู่กับสเปนที่เกิดขึ้นในวันที่ 2 ต.ค. ที่ผ่านมา ที่เกิดขึ้นท่ามกลางการไม่ยอมรับจากรัฐบาลกลางที่กรุงมาดริด และการใช้มาตรการรุนแรงปิดกั้นไม่ให้คนมาลงคะแนนเสียงโดยเจ้าหน้าที่ตำรวจที่ใช้ทั้งกระสุนยางและไม้กระบอง ส่งผลให้มีคนบาดเจ็บมากกว่า 800 คนตามรายงานของทางการท้องถิ่นกาตาลัน ส่วนผลประชามตินั้น ร้อยละ 90 ของผู้มาออกเสียงสนับสนุนการแยกตัวจากสเปน ในขณะที่จำนวนผู้มาออกเสียงจากผู้มีสิทธิออกเสียงทั้งหมด 2.26 ล้านคน ถือเป็นสัดส่วนร้อยละ 42 (อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง)

วันนี้ (5 ต.ค. 2560) สำนักข่าว เอ็กซ์เพรส ของสหราชาอาณาจักร รายงานว่า มีเสียงค้านจากสหภาพยุโรปในประเด็นที่แคว้นกาตาลุญญาจะขอแยกตัวจากเจ้าหน้าที่และพรรคการเมืองใหญ่ๆ ในรัฐสภายุโรป (European Parliament) หนึ่งในนั้นคือหัวหน้าพรรคเพื่อประชาชนยุโรป (European People’s Party) ที่มีที่นั่งในรัฐสภายุโรปมากที่สุดออกมากล่าวว่าแคว้นกาตาลุญญาต้องรู้ว่าความเป็นจริงคืออะไร

“สักคนต้องบอกความจริงแก่ชาวกาตาลันให้พวกเขารู้ว่า ถ้าพวกคุณท้าทายกฎหมายและแยกตัวจากสเปนก็หมายความว่าพวกคุณแยกตัวจากสหภาพยุโรป” หัวหน้าพรรคเพื่อประชาชนยุโรป กล่าว

หัวหน้าพรรคสังคมนิยมประชาธิปไตย (Socialists and Democrats Party) กล่าวว่ารัฐธรรมนูญสเปนควรได้รับความเคารพและทุกฝ่ายต้องมาหาทางออกร่วมกัน

“รัฐสภายุโรป ในฐานะตัวแทนของชาวยุโรปทั้งหมดขอเรียกร้องให้ทุกฝ่ายมานั่งคุยกันเพื่อหาทางออกอย่างสันติร่วมกันภายใต้กรอบกฎหมายรัฐธรรมนูญของสเปน”

คณะกรรมการเวนิซที่ทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาของสภายุโรป (Council of Europe) ส่วนแยกจากสหภาพยุโรปที่เป็นองค์กรรณรงค์สิทธิมนุษยชน กฎหมาย วัฒนธรรมยุโรปและประชาธิปไตยก็ได้ออกมาวิพากษ์วิจารณ์ประชามติครั้งนี้ โทมัส มาร์เคิร์ด เลขาธิการคณะกรรมการเวนิซกล่าวว่า การประชามติของแคว้นกาตาลุญญาไม่ตรงตามเกณฑ์การประชามติที่ยุติธรรมเพราะไม่ได้รับการยอมรับจากรัฐบาลสเปนหรือรัฐธรรมนูญแห่งสเปน โดยยกตัวอย่างกรณีประชามติของสกอตแลนด์ว่าควรแยกตัวเป็นเอกราชหรือไม่ในปี 2557 ในฐานะตัวอย่างประชามติที่ยุติธรรมและได้รับการรับรองทางกฎหมายจากสหราชอาณาจักร

ฟรานซ์ ทิมเมอร์แมนรองประธานคณะกรรมาธิการยุโรป ส่วนบริหารของสหภาพยุโรปเองก็ขอให้รัฐบาลสเปนและรัฐบาลท้องถิ่นกาตาลันพูดคุยกันเพื่อปลดชนวนการเผชิญหน้าที่รุนแรง แต่การพูดคุยต้องเคารพรัฐธรรมนูญของประเทศสมาชิกอื่นๆ ด้วย

ประเด็นการแยกตัวของแคว้นกาตาลันหลังประชามติตามมาด้วยแรงต้านทางการเมืองจากหลายตัวละครในประเทศ ไม่ว่าจะเป็นนายกรัฐมนตรีมาริอาโน ราฮอยของสเปนที่ประกาศไม่ยอมรับการลงประชามติครั้งนี้ และมีทีท่าว่าจะยุบสภาท้องถิ่นกาตาลันและให้จัดเลือกตั้งใหม่ด้วย กษัตริย์เฟลิเป้แห่งสเปนเองก็ออกมาโจมตีทางการกาตาลันผ่านโทรทัศน์ในคืนวันอังคารที่ผ่านมาว่าการลงประชามติแยกตัวเป็นความพยายามทำลาย “เอกภาพของสเปน” และถ้าหากความพยายามแยกตัวยังคงดำเนินต่อไปก็จะส่งผลกับเสถียรภาพทางเศรษฐกิจและสังคมสเปน แต่ไม่ได้ระบุถึงความรุนแรงที่เจ้าหน้าที่รัฐกระทำต่อประชาชนเลย

"ขอขอบคุณพฤติกรรมที่ไม่รับผิดชอบของพวกเขา พวกทางการ(กาตาลัน) ได้ทำให้อัตลักษณ์แห่งสังคมของกาตาลุญญาและสเปนตกอยู่ในภาวะสุ่มเสี่ยง" 

"พวกเขาได้แสดงท่าทีเหยียดหยามความรักและความรู้สึกเป็นปึกแผ่นที่ได้หลอมรวม และจะหลอมรวมชาวสเปนเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน" กษัตริย์เฟลิเปตรัสผ่านโทรทัศน์

การ์เลส ปุกเดมอนต์ ผู้นำกาตาลุญญาระบุว่า แคว้นกาตาลันจะประกาศแยกตัวกับสเปนในไม่กี่วัน สำนักข่าวอินดิเพนเดนท์ของสหราชอาณาจักรรายงานว่าวันประกาศแยกตัวอาจจะเป็นวันสุดท้ายของสัปดาห์นี้ หรือวันแรกของสัปดาห์หน้า ในขณะที่เอ็กซ์เพรสรายงานว่าแคว้นกาตาลุญญาจะประกาศตัวเป็นเอกราชในวันจันทร์ที่จะถึงนี้

อนุสัญญามอนเตวิเดโอ ปี ค.ศ.1933 ระบุถึงเงื่อนไขการเป็นรัฐว่า การเกิดขึ้นและมีอยู่ของรัฐอยู่ที่ว่ารัฐอื่นๆ จะให้การยอมรับหรือไม่ และรัฐจะต้องมีพร้อมซึ่งองค์ประกอบ 4 ประการ ได้แก่เขตแดนที่ชัดเจน รัฐบาล พลเมืองและความสามารถในการสร้างสัมพันธ์กับรัฐอื่น

แปลและเรียบเรียงจาก