หมายเหตุประเพทไทยสัปดาห์นี้ ชานันท์ ยอดหงษ์ และคำ ผกา เล่าเรื่องเพศวิถีและความหลากหลายทางเพศในยุคก่อนสมัยใหม่ กรณีของจีนที่มีความสัมพันธ์ของชายกับชาย แต่อย่างไรก็ตามยังคงสะท้อนความสัมพันธ์ที่อีกฝ่ายมีอำนาจเหนือกว่า หรือกรณีอินเดียที่มีกวีแบบ Rekhti ที่ผู้ประพันธ์เป็นชายแต่ใช้น้ำเสียงแบบผู้หญิงเพื่อถ่ายทอดเรื่องราวความสัมพันธ์ของหญิงกับหญิง รวมทั้งคนข้ามเพศหรือ “ฮิจรา” ในวัฒนธรรมเอเชียใต้ ซึ่งในปัจจุบันยังคงต่อสู้เพื่อสิทธิทางเพศของกลุ่มตน รวมทั้งอ้างสิทธิทางประวัติศาสตร์มาต่อสู้เพื่อไม่ให้ต้องตกเป็นกลุ่มชายขอบ

ทั้งนี้แม้แนวคิดเรื่องเพศแบบอาณานิคมตะวันตกที่ยึดคุณค่าทวิลักษณ์ของเพศชาย-หญิง ได้ลดทอนความหลากหลายทางเพศวิถีเหล่านี้ แต่ในยุคสมัยใหม่ต่อมาก็เกิดสำนึกใหม่เรื่องสิทธิทางเพศและความหลากหลายทางเพศที่คำนึงถึงมิติด้านสิทธิมนุษยชนมากขึ้น

ติดตามรายการหมายเหตุประเพทไทยย้อนหลังที่ https://www.facebook.com/maihetpraphetthai
หรือลงทะเบียนรับชมที่ https://youtube.com/prachatai